PYTANIA - KONKURS WIEDZY KRAJOZNAWCZEJ

PYTANIA - KONKURS WIEDZY KRAJOZNAWCZEJ

Do pobrania: PYTANIA - KONKURS WIEDZY KRAJOZNAWCZEJ

 

KONKURS WIEDZY KRAJOZNAWCZEJ

 

 

 Historia Rajczy i okolic

 

  1. Kiedy został zasiedlony teren Gminy Rajcza?

Teren Gminy Rajcza został zasiedlony końcem XVI i na początku XVII w.

 

  1. Jak nazywano szlak handlowy, którym wywożono sól, a sprowadzano wino i miedź?

Szlak ten nazywano szlakiem „hawiarskim”.

 

  1. Przez jaką przełęcz prowadził w/w szlak?

Szlak ten prowadził przez przełęcz Graniczne.

 

  1. Z którego roku pochodzi pierwsza historyczna wzmianka o osadnictwie na obecnym terenie Rajczy?

Pierwsza wzmianka pochodzi z 1608 r.

 

  1. W którym roku Rajcza odpadła od klucza Węgierskiej Górki dóbr Wielopolskich?

W 1779 roku.

 

  1. Kto został właścicielem Rajczy w 1833 r.?

W 1833 r. właścicielem Rajczy został Anastazy Siemioński.

 

  1. Który z właścicieli Rajczy napisał operetkę „Die Liebe Unschlud”?

Książę Władysław Lubomirski.

 

  1. Komu sprzedał Rajczę książę Władysław Lubomirski w 1914 r.?

Arcyksięciu Karolowi Stefanowi Habsburgowi.

 

  1. W którym roku Zespół Pałacowo-Parkowy w Rajczy został wpisany w rejestr zabytków?

W 1988 r.

 

  1. Gdzie znajdują się ruiny huty szkła wybudowanej przez księcia Adama Wielopolskiego w 1819 r.?

Ruiny huty szkła z 1819 r. znajdują się w Złatnej Hucie.

 

  1. Jak nazywała się dywizja niemiecka, która 1 września 1939 r. wkroczyła w dolinę Soły przechodząc przez przełęcz Zwardońską i Przysłop?
  2. Bawarska Zmechanizowana Dywizja Piechoty.

 

  1. Którą z miejscowości południowej Żywiecczyzny nazywa się „Westerplatte Południa”?

Węgierską Górkę.

 

  1. Jak nazywano masowe wysiedlenia ludności Żywiecczyzny do Generalnej Guberni?

Akcja „Żywiec” (Saybusch Aktion).

 

  1. W którym roku otwarto linię kolejową z Żywca do Zwardonia?

W 1884 r.

 

  1. W którym roku po raz pierwszy dokumentach pojawia się nazwa Rajcza?

W 1626r.

 

  1. Kto wystawił dokument, w którym po raz pierwszy pojawiła się nazwa Rajcza?

Królowa Konstancja.

 

  1. W którym roku zbudowano szkołę w Rajczy?

W 1860 r.

 

  1. Kto jest autorem „Dziejopisu Żywieckiego”?

Andrzej Komoniecki.

 

  1. Kto był ostatnim właścicielem Rajczy?

Arcyksiążę Karol Stefan Habsburg.

 

  1. W którym roku powstała Rycerka Kolonia?

W 1873 r.

 

  1. Jak nazywał się dowódca grupy partyzantów radzieckich „Awangard”, działającej w rejonie Rycerki w latach 1944-1945?

Kapitan Jefremow.

 

  1. Kiedy Niemcy spacyfikowali osiedle Czanieckich w odwet za akcje partyzanckie?

7 kwietnia 1945 r.

 

  1. Gdzie spoczywają ofiary pacyfikacji z 7 kwietnia 1945 r. z osiedla Czanieckich?

Na cmentarzu parafialnym w Rajczy.

 

  1. W jakiej miejscowości na terenie Gminy Rajcza znajduje się cmentarz Legionistów?

 

W Rajczy.

  1. W jakiej miejscowości mieszkali sprowadzeni z Austrii robotnicy leśni?

W Rycerce Kolonii.

 

 

Kościół w Rajczy

  1. Który władca wydał w 1669 r. pozwolenie na budowę kościoła w Rajczy i ofiarował kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej mieszkańcom tej miejscowości?

Król Jan Kazimierz Waza.

 

  1. W którym roku został poświęcony pierwszy kościół w Rajczy?

Stary kościół w Rajczy został poświęcony w roku 1674 r.

 

  1. Kto modlił się przed ołtarzem Matki Boskiej Kazimierzowskiej w Rajczy w 1966 r.?

Ks. kardynał Karol Wojtyła.

 

  1. Jacy święci patronują kościołowi parafialnemu w Rajczy?

Św. Wawrzyniec i św. Kazimierz Królewicz.

 

 

  1. W którym roku kościół parafialny w Rajczy otrzymał status Sanktuarium Maryjnego?

W 1997 r.

 

  1. Jak inaczej nazywana jest Matka Boska Kazimierzowska?

Nazywana jest również „Madonną z warkoczem”.

 

  1. Kto jest autorem książki „Orędzie Fatimskie: u źródeł Soły”?

Ks. Prałat Zbigniew Guszkiewicz, wieloletni proboszcz i kustosz Sanktuarium Matki Bożej Kazimierzowskiej w Rajczy.

 

 

Sól i źródła solankowe

 

  1. W którym roku została wzniesiona zabytkowa dzwonnica w Soli?

Zabytkowa dzwonnica w Soli wzniesiona została w 1837 r.

 

  1. Gdzie znajdują się źródła solankowe?

Źródła solankowe znajdują się w miejscowości Sól.

 

  1. W którym roku źródła solankowe w Soli zostały uznane za lecznicze?

W 1963 r.

 

 

Etnografia

 

  1. Jaka grupa etniczna osiedliła się na terenie Gminy Rajczapod koniec XVI i na początku XVII w.?

Byli to Wołosi.

 

  1. Z jakim szczytem wiąże się legenda o pastuszku, który znalazł sól?

Z Rachowcem.

 

  1. Którą z miejscowości Gminy Rajcza nazywano „świńską młaką” ze względu na rozległe trzęsawiska otoczone lasem?

Zwardoń

 

  1. Do jakiej grupy etnograficznej należą mieszkańcy Gminy Rajcza?

Do grupy etnograficznej górali żywieckich.

 

  1. Jak nazywały się obiekty, w których produkowano sukno?

Folusze.

 

  1. Kto jest autorem dzieła „Górale Beskidowi zachodniego pasma Karpat”, napisanego w XIXw.?

Ludwik Delavaux.

 

  1. Jak nazywało się brunatne lub czarne wierzchnie okrycie górala żywieckiego?

Gunia.

 

 

  1. Jak nazywała się jedna z grup kolędniczych na Żywiecczyźnie, którą tworzyli młodzi chłopcy przebrani za Szlachcica, Masarza, Żyda i Żydówkę?

Szlachcice.

 

  1. Jak nazywała się grupa kolędnicza na Żywiecczyźnie, którą tworzyli m.in. Cygan, Śmierć i Konie.

Dziady.

 

  1. W wigilię św. Wawrzyńca (9 sierpnia) palono na wierzchołkach gór ogniska. Jak je nazywano?

Wawrzyńcowe hudy.

 

  1. Jak nazywał się drewniany hak z gałęzi lub korzenia, na którym w szałasie pasterskim wisiał kocioł do gotowania?

Jadwiga.

 

  1. Kto stał na czele grupy pasterzy w czasie wypasu?

Baca.

 

  1. Jak nazywano młodego chłopca, pomocnika juhasa?

Haśnik.

 

  1. Jak nazywa się serwatka z owczego mleka?

Żentyca.

 

  1. Po dniu jakiego świętego należało sprowadzić stado z hal do wsi?

Po św. Michale.

 

  1. Po dniu jakiego świętego wyruszano w góry ze stadami owiec?

Po św. Wojciechu.

 

  1. Jak nazywało się w gwarze górali żywieckich urządzenie do międlenia lnu?

Cierlica.

 

  1. Co to jest kosok?

Sierp.

 

  1. Co toznaczy „cyrlić”?

Okorowywać drzewo.

 

  1. Jak nazywała się w gwarze górali żywieckich drewniana zagroda dla owiec?

Kosor.

 

  1. Jak górale nazywali inaczej Święta Bożego Narodzenia?

Godni Świynta.

 

  1. Jak górale żywieccy nazywali paproć?

Ferecyna

 

  1. Którą z roślin górale żywieccy nazywali babcokiem?

Babkę zwyczajną.

 

  1. Co oznacza toponim Kiczora?

Lesisty grzbiet.

 

  1. Co to jest niwka?

Część pola uprawnego.

 

  1. Jak górale nazywali zwyczaj smagania się rózgą na Wielki Piątek?

Boze Rany.

 

  1. Jak nazywa się legowisko (zimowe) niedźwiedzia?

Gawra.

 

  1. Który miesiąc górale nazywali: gromnicnikiem?

Luty.

 

  1. Jak górale nazywali bardzo wysokiego człowieka?

Heligon.

 

  1. Którą z roślin nazywano Krwią Pana Jezusa?

Firletkę poszarpaną.

 

  1. Którą z roślin nazywano: Warkoc Matki Boskiej?

Dziewannę drobnokwiatową.

 

  1. Jaknazywano chustkę zarzucaną przez góralki na plecy?

Łodziewacka.

 

  1. Jak nazywano ustrojony wierzchołek świerka stawiany na imieniny panny?

Mojka.

 

  1. Co to jest obyrtka?

Jeden z tańców górali żywieckich.

 

  1. Jaki zwyczaj górale nazywali: śmigorzem?

Zwyczaj polewania się wodą w Poniedziałek Wielkanocny (Śmigus-dyngus).

 

 

Zbójnictwo

 

  1. Który z beskidzkich zbójników pochodził z Rajczy?

Sebastian Bury.

 

  1. Gdzie został pojmany sławny harnaś Martin Portasz zwany „Dzigosikiem”?

Na Hali Śrubita.

 

  1. Kto był ostatnim hetmanem zbójnickimZiemi Żywieckiej?

Ostatnim hetmanem zbójnickim Ziemi Żywieckiej był Jerzy Fiedor „Proćpak” z Kamesznicy.

 

  1. Kiedy miała miejsce ostatnia egzekucja zbójników na Żywiecczyźnie?

Ostatnia egzekucja zbójników na Żywiecczyźnie miała miejsce w 1796 r.

 

  1. Gdzie miała miejsce ostatnia egzekucja zbójników na Żywiecczyźnie?

W Kamesznicy.

 

  1. Kto jest autorem „Pieśni o standrechcie i Proćpokowej bandzie”?

Ks. Franciszek Augustin.

 

  1. Jaki tytuł nosi powieść Konstantego Stecki o Proćpoku i jego bandzie?

Konstanty Stecki napisał o Proćpoku i jego bandzie powieść przygodową p.t. „Zbójnicki los”.

 

  1. Gdzie znajduje się owiana legendami piwnica zbójnicka?

Na Muńcole.

 

  1. Kto jest autorem „Pieśni o zbójniku Proćpoku”?

Autorem jest Jan Koczur.

 

  1. Kim była dla Proćpoka wdowa Barbara Sołtyska?

Frajerką.

 

  1. Za co Proćpoka osadzono w więzieniu w Wiśniczu?

Za zastrzelenie jałówki.

 

  1. Na czym polegało prawo gorące?

Był to rodzaj sądu doraźnego stosowanego wobec zbójników, połączony z torturowaniem.

 

  1. Gdzie został ujęty zbójnik Sebastian Bury pochodzący z Rajczy?

W domu sołtysa Szczotki w Milówce.

 

  1. Jaki szczyt na Żywiecczyźnie był najczęstszym miejscem straceń zbójników?

Był to Grojec nad Żywcem.